روایت نقالان از داستان رستم و سهراب

نویسنده

چکیده مقاله:

هنر نقالی یکی از شاخه‌های مهم ادبیات عامه، بازتاب‌دهنده تجربه‌های بازسازی‌شده از حماسه‌های ملی و پهلوانی است. نقالان می‌کوشند با ساده‌ترین تعابیر و باز‌سازی جذاب‌ترین وقایع، اجزای مختلف داستان‌ها را متناسب با ذهنیت مخاطبان به‌نوعی تغییر دهند یا تکمیل کنند. به‌این‌ترتیب بر هسته اصلی داستان، شاخ‌ و‌ برگ‌های درهم‌پیچیده‌ای تنیده می‌شود. در این تحقیق ضمن مروری کوتاه بر پیشینۀ سنت نقالی، سازوکار روایی نقالان در دو محور اصلی: 1- قرینه سازی 2- دلیل تراشی بررسی شده است. بخش قرینه‌سازی نقالان از وقایع این داستان نیز در سه موضوعِ اسب پهلوان، دل باختگی و نیز به‌کارگیری اصطلاحات و مفاهیم دینی مصداق می‌یابد. همچنین در بخش دوم تحقیق در سازوکار دلیل‌تراشی به روش تطبیقی، مشخص خواهد شد که موضوعات داستانی مانند ربوده شدن رخش، وصلت با تهمینه، قول ازدواج سهراب با دختر افراسیاب، مجادله رستم با کاوس و رویارویی رستم و سهراب، زمینه ای است که نقالان در طومارها به توجیه و مدلل جلوه‌دادن وقایع داستانی می‌پردازند. نتایج این تحقیق به بررسی جامعه‌شناختی ذوق هنری نقالان و مخاطبان و شناسایی مهارت‌های روایی نقالان کمک می‌کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی روایت نقالان از داستان رستم و اسفندیار

هنر نقّالی یکی از شاخه­های مهمّ ادبیّات عامّه است، نقّالان می­کوشند با ساده­ترین تعابیر، ضمن بازسازی جذّاب­ترین وقایع حماسی، اجزای گوناگون داستان­ها را متناسب با ذهنیّت مخاطبان، بنوعی، تغییر دهند یا تکمیل کنند. به این ترتیب به هستة اصلی داستان، مقداری شاخ و برگ افزوده و گاه، حتّی اصل ماجرا را تغییر داده­اند. در این مقاله، ضمن مروری کوتاه بر پیشینة هنر نقّالی، به بررسی داستان رستم و اسفندیار از منظر نقّال...

متن کامل

تحلیل منطق واسازانه روایت رستم و سهراب

در هر روایت، نوعی منطق واسازانه وجود دارد که از طریق تقابل اجزای ساختاری روایت یعنی رخ­دادها و طرح شکل می‌گیرد. تکیه بر هر کدام از این اجزا، خوانشی متفاوت به وجود می­آورد. روایت رستم و سهراب به دلیل نوع تراژیک خود، باید به فاجعه منتهی شود. این ویژگی، روی­دادها را به سمت طرحی خاص جهت می‌دهد و در نتیجه این­گونه برداشت می‌شود که روی­دادها بر اساس نیت نویسنده و نوع تراژدی چیده شده‌اند و هیچ گریزی ا...

متن کامل

تحلیل داستان رستم و سهراب براساس نظریه های روایت شناسی

نقد و تحلیل آثار ادبی در گذشته به منظور تشخیص سره از ناسره بود؛ اما اکنون از دید ساختگرایان هدف از نقد، شناخت ساختارهای زبانیِ متن و تحلیل بنیادهای معنوی آن است. یکی از ارمغان های مکتب ساختگرایی برای ادبیات، ایجاد مباحث روایت شناسی است .بنابر نظریه های روایت شناسی، می توان داستان رستم و سهراب را به عنوان یک روایت در دو سطح داستان و کلام (گفتمان) بررسی نمود: در سطح داستان با تکیه بر نظریات تولان ...

متن کامل

بررسی تحلیلی روایت نقّالی «رستم و سهراب» به روایت ماصَرمیان

داستان رستم و سهراب یکی از بخش­‌های گیرای شاهنامه‌­ی فردوسی است که از همان آغاز، به دلیل ماهیت تراژیک در میان عامه­‌ی مردم نیز رواج یافته‌­است. گیرایی این روایت سبب شده‌­است نقالان بیش از هر بخش دیگری از شاهنامه به این داستان روی بیاورند و گاه نیز به مقتضای حال و مقام، دگرگونی­‌هایی در اصل این روایت ایجاد کنند. هر چند پیش از این مرحوم انجوی ­شیرازی در اثر گرانسنگ «فردوسی و مردم» بخش­‌هایی از ای...

متن کامل

تحلیل شخصیت در داستان رستم و سهراب

نقد روان‌کاوی، از نقدهای مهمی است که در بررسی متون ادبی از آن بهره گرفته می­شود. در این مقاله براساس این نقد، به تحلیل شخصیت سهراب، رستم و کاووس در داستان «رستم و سهراب» پرداخته شده است. ابتدا شخصیت سهراب بر اساس تیپ شخصیتی «پرشور»،  واکاوی و ارایه شد. باتوجه به ویژگی­های مشترک بین سهراب و این تیپ شخصیتی، از جمله: قدرت­طلبی، شجاعت، اهمیت دادن به اهداف خود، روابط عاشقانه، لذت بردن از درگیر شدن د...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 17  شماره 33

صفحات  225- 248

تاریخ انتشار 2017-02-19

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023